Đề bài: Ấn tượng của anh chị về bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ của Hàn Mặc Tử.
Bài làm:
Trên bầu trời rực rỡ của phong trào Thơ mới, Hàn Mặc Tử tựa như một ngôi sao chói lọi với những nét đặc sắc riêng của mình. Thơ ông vừa thể hiện được tình yêu tha thiết đối với cuộc sống trần tục vừa hướng lên chúa trời với những miền thanh khí thần tiên.
Con người tài hoa và đầy nhiệt huyết ấy đã ra đi ở tuổi 25, ông bị mắc bệnh phong. Căn bệnh kinh hoàng này đã khiến cho ông đầy đọa cả về thể xác lẫn tinh thần trong suốt ba năm trước khi ông nhắm mắt xuôi tay. Chỉ trong vòng vẻn vẹn có hơn 10 năm sáng tác, thi sĩ đã để lại cho chúng ta rất nhiều những thi phẩm có giá trị và trong đó thì Đây thôn Vĩ Dạ được xem là một kiệt tác nghệ thuật vẫn được nhiều thế hệ bạn đọc yêu thích.
Đây thôn vĩ dạ chỉ vẻn vẹn có ba khổ thơ, 12 câu thơ thất ngôn nhưng lại vẽ ra cho người đọc những khung cảnh tuyệt mĩ. Mở đầu bài thơ là lời trách thầm và cũng là lời nhắn nhủ nhẹ nhàng người yêu của nhân vật trữ tình – một tâm trạng vời vợi nhớ mong:
Sao anh không về chơi thôn Vĩ
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền.
Nếu như một mối tình đều gắn bó với một không gian và một thời gian cụ thể thì mối tình của nhân vật trữ tình trong bài thơ này gắn liền với vườn tược và con người tại thôn Vĩ Dạ. Đó là những kỉ niệm đẹp đẽ và khó quên. Vĩ Dạ nằm ngay bên bờ sông Hương êm đềm và thơ mộng, nó chỉ cách trung tâm cố đô Huế không đầy một giờ đi bộ. Từ xa xưa, thôn Vĩ đã nổi tiếng bởi cây cối tươi xanh và những biệt thự nhỏ nhắn duyên dáng.
Câu hỏi tu từ mang nhiều sắc thái suất hiện ngay ở đầu bài thơ với đại từ xưng hô “anh” khiến cho người đọc có nhiều suy ngẫm. Đó vừa có thể là một cuộc đối thoại hoặc là một sự phân thân của cái tôi trữ tình. Câu thơ mang sắc thái vừa như trách mắng nhẹ nhàng, vừa như mời gọi, vừa như tự vấn. Nó nhắc nhớ người ta đến với thôn Vỹ.
Sớm mai, nắng mới long lanh trên những hàng câu còn ướt sương đêm, khách từ xa về sẽ thấy hằng câu trước nhất vì nó cao hơn hẳn so với những cây cối xum xuê ở dưới. Hình ảnh nắng hàng cau tạo ra một vẻ đẹp không gian cao, rộng vào khoảng đạt với cảnh sắc tươi tắn vô cùng. Cây cau là một cây rất quen thuộc biểu trưng cho không gian vườn tược của làng quê Việt Nam. Điệp từ nắng đã gọi lên sự trong sáng, thuần khiết và trinh nguyên của không gian buổi sớm. Nắng xuất hiện không chỉ không mát và thiệt mà còn sưởi ấm tận sâu trong tâm hồn của mỗi con người. Những ánh nắng ấy chỉ tồn tại trong giây lát nhưng với sự tinh tế của mình, Hàn Mặc Tử đã quan sát thật kỹ lưỡng và bắt được cái khoảnh khắc diệu kỳ ấy của thiên nhiên:
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Tiếp theo suất hiện hình ảnh “vườn ai mướt quá xanh như ngọc” vô cùng đặc sắc. Nghệ thuật đảo trật tự từ, chêm xen từ “quá” chỉ mức độ đã giúp cho tác giả thể hiện được thái độ ngạc nhiên đến ngỡ ngàng. Câu thơ giàu chất tạo hình khiến cho khu vườn hiện lên thật sinh động và trải dài với một sắc xanh bất tận.
Và cuối cùng, hình ảnh của con người cũng xuất hiện, đó là gương mặt chữ điền được lá trúc che ngang. Mặt chữ điền biểu hiện cho vẻ đẹp nội tâm của con người xứ Huế chất phác với gương mặt phúc hậu. Đặt với văn cảnh: “Lá trúc che ngang mặt chữ điền” thì ấn tượng nổi bật của ba đó là sự hài hòa, gắn bó mật thiết giữa con người với vườn tược quê hương xứ Huế.
Tình cảm da diết, trân trọng của thi sĩ thể hiện ngay trong cái nhìn về cảnh vật. Nó làm ta nhớ đến một câu thơ của bích khuê, bạn thơ rất thân thiết của tác giả:
Vĩ Dạ thôn, Vĩ Dạ thôn
Biếc tre cầm trúc không buồn mà say
Khổ thơ tiếp theo dường như là dành để đặc tả cảnh sông nước, mây trời sướng Huế với một niềm hoài niệm vọng bâng khuâng:
XEM THÊM >>>> Bình giảng bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” của Hàn Mặc Tử
XEM THÊM >>>> Cảm nhận về bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu
Gió theo lối gió mây đường mây
Dòng nước buồn thiu hoa bắp lây
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?
Điệu sống dịu dàng, khoan thai của xứ Huế được diễn tả rất thành công với hình ảnh gió và mây. Sông Hương nước chảy lững lờ. Hàng ngô chỉ khẽ khàng đung đưa theo những dịp vui chơi của chiều gió. Khác với khổ thơ đầu, khổ thơ thứ hai không gian được miêu tả có phần giống với trong mộng ảo cùng sự tràn ngập của ánh trăng. Nhà thơ không chỉ tả, không nhìn bằng mắt mà quan trọng hơn nhà thơ còn nhìn bằng chính thế giới tâm linh của mình. Vì thế, biên giới giữa thực và một dường như bị xóa nhòa. Càng về cuối, không gian mộng ảo, thế giới tâm linh càng lấn át hiện thực.
Vì là một tàu nên thì nhanh có nỗi băn khoăn hết sức mộng mơ:
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?
Thuyền chở trăng đã có nhiều thiên nhiên nhắc đến trong kiệt tác của mình nhưng sông trăng thì có lẽ Hàn Mặc Tử là người đầu tiên sáng tạo lên. Trong những câu thơ trên, ta thấy có sự mong chờ, niềm hy vọng lẫn nỗi buồn man mát của nhà thơ. Ở đây, rõ ràng không chỉ có nét đặc sắc của một bút pháp phác họa cái hồn của xứ Huế mà điều quan trọng hơn là những nét phác họa Thủy đều gọi lên cho người đọc một thứ tình yêu thật dịu dàng, kín đáo và sâu sa mở rộng đến không cùng.
Ấn tượng của người đọc về những điều đã nói ở khổ trên đã được nhà thơ tô động thông qua đoạn thơ kết:
Mơ khách đường xa khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà?
Quả thực là xứ Huế mưa nhiều, nắm xương, nhiều khói. Nhưng, khổ thơ không phải có ý nghĩa tả thực giống như câu thơ trên lá trúc hay hàng cau. Sương khói trắng và áo em cũng trắng, bởi vậy nếu nhà thơ chỉ nhìn thấy cái bóng mờ ảo của con người thì cũng là điều dễ hiểu. Tuy vậy, Hàn Mặc Tử vốn là nhà thơ lãng mạn đích thực nên thi sĩ muốn gieo vào trong lòng người đọc đó là những khoảng bâng khuâng về hình ảnh những thiếu nữ Huế tươi đẹp, kín đáo và huyền ảo vô cùng! Nào ai có biết đến tình yêu của họ bền chặt hay cũng chỉ mờ ảo như những làn khói sương mơ hồ? Câu hỏi tu từ cuối bài thơ khiến cho chúng ta có nhiều suy nghĩ. Ở đây, dường như tác giả đang cảm thấy chơi vơi, hụt hẫng và băn khoăn vô cùng trước thứ tình cảm đơn phương lung linh và huyền ảo. Ông khao khát yêu thương nhưng căn bệnh hiểm nghèo đã làm cho ông không có được một tình yêu trọn vẹn, ông phải sống cô độc, linh đênh giữa các bến bờ nên tình yêu có lẽ là một thứ gì đó rất xa xôi. Càng đọc vậy, ta càng nhận ra câu thơ còn có một chút gì đó hờn dỗi, trách móc tưởng như vô cớ của con người bất hạnh này.
Bài thơ khép lại bằng câu hỏi tu từ nhưng lại mở ra cho người đọc bao nhiêu suy ngẫm về cuộc đời và số phận của thi nhân tài hoa. Để rồi, dù hôm nay hay mai sau thì Hàn Mặc Tử và đây thôn Vĩ Dạ vẫn là cái tên được nhiều bạn đọc yêu thích, trân trọng và xứng đáng là một trong ba đỉnh cao Thơ mới.
Tải về máy>>>
Download “Ấn tượng của anh chị về bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ của Hàn Mặc Tử”