Câu 2 đề thi môn văn – Đại học quốc gia Hà Nội (khối D) năm học 1999 – 2000

Đề thi môn văn đại học quốc gia Hà Nội (khối D) năm học 1999 – 2000 (tiếp)

Câu 2:

Bình giảng bốn câu thơ sau đây trong bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng:

Rải rác biên cương mồ viễn xứ

Chiến trường đi thằng tiếc đời xanh

Áo bào thay chiếu anh về đất

Sông Mã gầm lên khúc độc hành.

Hướng dẫn làm bài

Yêu cầu: Thí sinh phân tích đoạn thơ để làm nổi rõ được những gian khổ, hi sinh mất mát của người lính Tây Tiến và ý chí quyết tâm chiến đấu của họ.

1. Giới thiệu hoàn cảnh xuất xứ của bài thơ, đoạn thơ

– Đơn vị Tây Tiến được thành lập vào năm 1947 và hoạt động chủ yếu ở miền Tây xa xôi của Tổ quốc và nước bạn Lào. Nhà thơ Quang Dũng là một thành viên của đơn vị Tây Tiến. Ông viết bài thơ này vào năm 1948, lúc đã chia tay với đơn vị của mình. Từ Phù Lưu Chanh, Quang Dũng nhớ đến những người đồng đội cũ, về những miền đất đã đi qua và cùng với những hồi tưởng, hình ảnh của người lính Tây tiến cứ hiện dần lên khá rõ nét.

– Đây là khổ thơ nằm ở phần cưới bài. Ở khổ thơi này, Quang Dũng chủ yếu nói về quan niệm của người lính Tây Tiến trước cái chết và ý chí quyết tâm của họ.

2. Bình giảng hai câu thơ đầu

Rảu rác biên cương mồ viễn xứ

Chiến trường đi thằng tiếc đời xanh

– Địa bàn hoạt động chủ yếu của người lính Tây Tiến là miền rừng núi xa xôi hiểm trở. Thiên nhiên khắc nghiệt với núi cao, đèo sâu hiểm trởi và cả những cái chết nơi rừng núi xa lạ là những thử thách thường xuyên đối với người lính Tây Tiến.

– Thế nhưng, mọi khó khăn thử thách ấy vẫn không ngăn cản được ý chí quyết tâm của người chiến sĩ Tây Tiến: “Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh”.

3. Bình giảng hai câu thơ sau

Áo bào thay chiếu anh về đất

Sông Mã gầm lên khúc độc hành.

– Trong những năm chiến tranh, các nhà thơ thường ít khi nói tới những mất mát hi sinh. Nhưng ở bài thơ Tây Tiến, Quang Dũng không thể né tránh điều này. Hình ảnh “áo bào thay chiếu anh về đất” thể hiên rõ bút pháp lãng mạn của Quang Dũng (thí sinh cps thể so sánh thêm với những câu thơ của Chĩnh Hữu trong bài Đồng Chí: “Áo anh rách vau, quần tôi có một vài mảnh vá).

– Viết về sự hi sinh của người lính Tây Tiến, Quang Dũng không miêu tả những giọt nước mắt xót thương như mọi cái chết bình thường khác.  Người chiến sĩ ngã xuống trong cái tư thế của người anh hùng chiến trận (áo bào thay chiếu anh về đất), trong cái âm hương oai hùng đượm màu sắc bị trắng của núi rừng miền Tây: “Sông Mã gầm lên khúc độc hành”.

4. Kết luận

– Qua bốn câu thơ, Quang Dũng đã thể hiện được vẻ đẹp tâm hồn của người chiến sĩ Tây tiến (ý chí quyết tâm chiến đấu, quan niệm về cái chết, tinh thần lạc quan cách mạng…). Đoạn thơ cũng giúp người đọc hiểu rõ hơn cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc và những hi sinh gian khổ của  cha anh trong quá khứ.

 

XEM THÊM >>> Phân tích bài thơ Tây Tiến