Đề bài: Phân tích và nói lên những cảm nhận về bài thơ “Viếng Lăng Bác”
Bác Hồ một vị cha già dân tộc, một lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam. Công ơn của Bác vô cùng to lớn, nhờ có bác chúng ta mới có cuộc sống tự do yên bình như ngày nay. Bác đã ra đi, nhưng hình ảnh của Bác mãi còn sống trong chúng ta. Những áng văn chương, thơ ca viết về Bác như là một lời cảm ơn Người.
Một nỗi tiếc thương xót xa khi bác đã ra đi. Một trong những bài thơ tiêu biểu nhất viết về Bác đó là bài thơ “Viếng lăng Bác” của Viễn Phương. Hôm nay chúng ta hãy cùng nhau phân tích và nói lên những cảm nhận về bài thơ “Viếng Lăng Bác”.
Bài thơ được viết vào tháng 4/1976 khi mà cuộc kháng chiến chống Mỹ thắng lợi. Và được in trong tập thơi “Như mây mùa xuân” năm 1978. Bài thơ thể hiện một lòng biết ơn đến Bác Hồ. Vị cha già dân tộc đã cống hiến cả cuộc đời mình cho độc lập tự do của dân tộc Việt Nam. Bài thơ cũng như lời bày tỏ của con dân miền Nam trước công ơn của Bác.
Xem thêm>>> Phân tích và cảm nhận về bài thơ Tiểu đội xe không kính của Phạm Tiến Duật
Mở đầu bài thơ là lời bộc bạch, thể hiện tấm lòng chân thành của nhà thơ với những cảm xúc nghẹn ngào.
“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng.”
Một cuộc viếng thăm đầy cảm động, với hình ảnh một người “con” ra thăm lăng “Bác”. Tiếng “con” ấy vang lên ngay đầu tiên, thể hiện một sự tôn trọng, thể hiện một sự gần gũi. Những tình cảm mà người dân miền Nam nói riêng và Việt Nam nói chung. Những đứa con của bác từ miền Nam nay đã ra “thăm lăng Bác”. Và trong cái không gian thanh tịnh, yên vắng ấy là làn hàng tre xanh bát ngát ẩn hiện trong sương. Những hàng tre vốn là biểu tượng ôm trọn lấy quê hương giờ đây đã bao quanh bảo vệ sự yên nghỉ của Bác.
Những hàng “tre xanh” bất chấp mưa gió bão, vẫn kiên trung và dũng cảm đứng đó. Hình ảnh hàng tre hiện lên trong câu thơ như là sự thể hiện tinh thần bất khuất của dân tộc ta. Một tình cảm sâu sắc và thiêng liêng dành cho bác. Vẻ đẹp của hàng tre xanh nơi đây thực sự đẹp, thực sự hiên ngang, bất diệt như chính tình cảm bất diệt của chúng ta dành cho Bác.
Xem thêm>>> Phân tích hình ảnh ông đồ trong bài thơ Ông Đồ của Vũ Đình Liên
Theo dòng người cung kính nghiêm trang, Viễn Phương vào lăng viếng Bác Hồ, một sự cảm động trào dâng, niềm kính yêu và trân trọng vô cùng
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân
Điệp từ “ngày ngày” lặp lại hai lần mở ra sự tuần hoàn của thời gian, thiên nhiên và vũ trụ. “Mặt trời” trên cao kia, nguồn sáng và sự sống của vạn vật, làm cây cối đâm chồi. Muôn hoa nảy nở lúc nào cũng xuất hiện ở đầu ngày mới, rực rỡ và vĩ đại đến thế. Nhưng dường như câu thơ “Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ” là sự bày tỏ lòng ngưỡng mộ của tạo hóa với Bác Hồ. Mặt trời trên cao kia vốn là chúa tể vạn vật nhưng lại nhìn được một “mặt trời” khác “rất đỏ” đang tỏa sáng trong lăng đó chính là Bác Hồ.
Nghệ thuật nhân hóa, hình ảnh hoán dụ độc đáo sử dụng trong câu thơ đã trực tiếp bày tỏ lòng biết ơn, sự ngưỡng mộ, thành kính với Bác Hồ. Bác đã đem lại ánh sáng cho một dân tộc chìm trong tăm tối chịu lấy gông xiềng.
Bác đã khiến cho chúng ta được sống một cuộc sống thật sự là chúng ta, không phải khép nép, luồn cúi, chịu nhục trước quân thù.
Cũng bởi công ơn ấy của Bác mà dòng người hàng ngày như trải dài vô tận. Những bông hoa nhờ ơn Bác mà trưởng thành, này nở, vẫn luôn nhớ mong và cảm động trước công lao trời bể của người. Từng dòng người kéo dài muôn trùng. Như những “tràng hoa” với biết bao thương nhớ dâng lên Bác kính yêu. Hình ảnh ẩn dụ “Bảy mươi chín mùa xuân” không chỉ là tuổi đời của Bác. Đó còn là những năm tháng người hết sức cống hiến cho nước nhà, cho dân tộc, cho người dân Việt Nam.
Gặp được Bác Hồ, Viễn Phương hết lòng xót xa, không kìm nổi sự xúc động nghẹn lời.
Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim.
Bác nằm đó, bác đang trong một giấc ngủ bình yên. Vầng trăng sáng như là một vầng hào quang chói lọi luôn ở bên bác dịu hiền. Vầng hào quang này đó chính là những ánh đèn trong lăng. Cũng có thể chính là những lý tưởng cao đẹp xuyên suốt cuộc đời của bác giờ đây soi sáng bước đi cho dân tộc Việt Nam ta.
Xem thêm>>> Cảm nhận về nhân vật Mị trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài
“Vẫn biết trời xanh là mãi mãi” bầu trời xanh mà bác đã đem đến cho chúng ta, bầu trời xanh của tự do, của sự sống luôn hiển hiện trước mắt chúng ta, trong tâm trí chúng ta. Bầu trời đó chính là Bác. Đã được nhà thơ sử dụng biện pháp tu từ ẩn dụ vô cùng độc đáo. Bầu trời xanh đó vẫn tồn tại nhưng khiến chúng ta phải đau lòng, thương nhớ “nhói trong tim”.
Biết rằng điều còn sống ở đời luôn là đẹp nhất nhưng vẫn thấy đau lòng. Và mất mát khi Bác đã xa rời đồng bào, chưa kịp gặp được nhân dân miền Nam.
Một từ “nhói” ấy thôi như bộc bạch nỗi đau đớn chẳng khác gì hàng ngàn, hàng vạn mũi kim âm ỉ trong lòng, khó mà hết được. Điều đó chứng tỏ tình cảm của Viễn Phương với Bác vô cùng sâu nặng. Như đứa con đã mất đi người cha ruột thịt, không có từ nào có thể diễn tả hết.
Bầu trời xanh bất diệt ấy, nhưng dường như thiếu vắng một điều gì đó. Và trong nỗi đau thương khôn nguôi, trong sự xúc động dâng trào nhà thơ Nguyễn Phương đã bày tỏ ước nguyện của mình, muốn có thể hóa thân vào cảnh vật, con chim, đóa hoa hay cây tre để mãi được kề bên bác.
Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.
Mai mốt thôi Viễn Phương trở về Nam. Khoảnh khắc được gặp Bác nghĩ đến lúc rời xa khiến lòng người không cầm nổi nước mắt. Điệp từ “muốn” ba lần lặp lại thể hiện sự rung cảm sâu sắc. Khát khao mong mỏi được làm “một con chim”, “một đóa hoa”, “một cây tre” làm đẹp thêm nơi Bác yên nghỉ, canh giữ sự bình yên cho Bác.
Làm “tiếng hót” thêm phần rộn rã cho khuôn viên, làm “hương thơm” ru yên giấc ngủ. Làm “cây tre” canh giữ nơi bác an nghỉ. Đó là khát khao hóa thân bày tỏ tấm lòng trung hiếu. Được đền đáp công ơn trời bể mà Bác đã dành cho con dân Việt Nam.
Những dòng thơ “Viếng lăng Bác” của Viễn Phương hiện lên nhẹ nhàng, trầm lắng. Mang một sự xúc động và thành kính vô cùng đã bày tỏ chân thực tấm lòng cũng như tình cảm của người con phương xa vượt ngàn dặm xa xôi đến viếng thăm vị cha già kính yêu của dân tộc. Bác ra đi nhưng nước non Việt Nam Bác để lại. Hơi ấm của một người cha vẫn còn nguyên vẹn để con cháu đời đời ghi nhớ và tri ân.
Xem thêm:
– Kinh nghiệm sống đúng cách để thành công trong công việc?
– Lòng nhân ái ở đâu trong xã hội ngày nay?
– Phân tích hình ảnh người phụ nữ qua bài thơ “Bánh Trôi Nước” của Hồ Xuân Hương